Arhiv Jugoslavije obeležio je danas 75 godina postojanja svečanim programom u svom amfiteatru pred brojnim posetiocima i pripadnicima diplomatskog kora, a svečanosti je prisustvovao ministar kulture Nikola Selaković.
Selaković je istakao da je jugoslovenska država ostavila bogato nasledstvo koje se ogleda u veličini arhivske građe koju Arhiv Jugoslavije pod svojim svodovima čuva, objavljuje i čini dostupnim svakom istraživaču.
Naglasio je da je Arhiv institucija od ozbiljne važnosti, koja pruža odgovore o tome šta je Jugoslavija bila, ali i greške i propuste zahvaljujući kojima više ne postoji.
"Nebriga o Arhivu Jugoslavije značila bi demenciju naše nacije i našeg društva, a briga o svakom arhivu jeste briga i o memoriji i o mentalnom zdravlju jedne nacije ", poručio je Selaković.
Selaković je istakao obavezu Srbije u podršci Arhivu Jugoslavije u svim aktivnostima te institucije kulture.
"Važno je da ga činimo dostupnim svima koji žele da istražuju njegovu građu i da omogućimo Arhivu što bogatiju izdavačku delatnost, da je podržavamo i promovišemo, i opomenemo sve one koji imaju nameru da govore na teme koje obuhvata, da je najpre potrebno da posete Arhiv i da citiraju ono što je arhivska građa", rekao je Selaković.
Govoreći o Jugoslaviji, Selaković je rekao da jugoslovenska država jeste jedna vrsta fenomena, koji još uvek predstavlja veliku nepoznanicu, a da bi razotkrili taj fenomen i tu zagonetku odgonetnuli, potrebno je dobro proučiti ono što je bila Jugoslavija, a glavna tačka na tom putu je Arhiv.
Foto: Tanjug/JADRANKA ILIĆ (STF)
Selaković je podsetio da je Srbija pre tri godine obeležila 145 godina diplomatskih odnosa sa Sjedinjenim Američkim Državama jer je jugoslovenska država preuzela pravne akte i međunarodne ugovore čiji je potpisnik bila Kraljevina Jugoslavija.
"Zato Arhiv i jeste u Beogradu i zato se sa njime dičimo, ponosimo, široko otvaramo vrata svakom dobronamernom čoveku i istraživaču koji dolazi sa teritorije te bivše države", napomenuo je Selaković.
Direktor Arhiva Jugoslavije dr Milan Terzić podsetio je da je 2007. godine ta institucija proglašena spomenikom kulture i da je sa preko 40 kilometara arhivske građe "najveći arhiv i nezaobilazna mapa na mapi arhiva na prostorima Jugoistočne Evrope".
"O značaju Arhiva govori činjenica da kroz čitaonicu te institucije godišnje prođe i do 700 istraživača iz celog sveta. Na nama je da ovu građu koju ovde čuvamo, baštinimo, sređujemo i dajemo istoričarima na korišćenje", kazao je, između ostalog, Terzić.
Godišnjici u čast Arhiv je predstavio svoju izdavačku delatnost u prethodnom periodu, sa naglaskom na dva poslednja izdanja - zbornik radova dr Živka Avramovskog "Istorija Albanije i srpsko/jugoslovensko-albanski odnosi 1912-1944" i zbornik dokumenata "Srpsko/jugoslovensko-egipatski odnosi 1908-1990".
O zborniku radova Avramovskog govorio je viši arhivist Arhiva Jugoslavije dr Dušan Bojković.
On je istakao da se zbornik po sadržaju naslanja na pređašnje objavljene zbornike radova o jugoslovensko-italijanskim odnosima.
"Reč je o četiri naučne monografije, šest tomova pripremljene arhivske dokumentacije i preko 90 naučnih radova, studija i članaka objavljenih u jugoslovenskim i stranim zbornicima radova i ostalim publikacijama", naveo je Bojković.
Bojković je dodao da su radovi utemeljeni na analizi italijanske politike na Balkanu u međuratnom i ratnom periodu.
"Predstavljeni su takođe pravci i dometi jugoslovenske spoljne politike u navedenom periodu, posebno jugoslovensko - italijanske suprotnosti koje su se u najvećem obimu ispoljile upravo na teritoriji Albanije", objasnio je Bojković.
Rukovidilac odeljenja za objavljivanje arhivske građe i međuarhivsku saradnju Dragan Teodosić objasnio je da je zbornik dokumenata "Srpsko/jugoslovensko-egipatski odnosi 1908-1990" predstavlja deo jedne edicije koja ima za cilj da približi arhivsku građu koja se tiče bilateralnih odnosa Jugoslavije i Egipta tokom 20.veka.
"Ovaj zbornik donosi 264 dokumenta koji svedoče o najrazličitijim odnosima između dve zemlje u svim segmentima, u naučnom, prosvetnom, političkom...", rekao je Teodosić.
Prateći deo svečanosti su dve izložbe, jedna u ulaznom holu posvećena jubileju, i druga "Memorijali Prvog svetskog rata u fondovima i zbirkama Arhiva Jugoslavije", koju je Arhiv prošle godine priredio sa Republičkim zavodom za zaštitu spomenika kulture.
Autor: Dalibor Stankov
